Estetyka twarzy okiem stomatologa

Podobno “piękno tworzy się w oczach obserwatora”. Biorąc to pod uwagę należy pamiętać o tym, że sztuka powinna podobać się nie tylko samemu twórcy, ale szczególnie jej odbiorcom. W warunkach gabinetu stomatologicznego odzwierciedla to szczególną więź pomiędzy stomatologiem i jego pacjentem. Podstawą wszelkich działań zmierzających do poprawy estetyki jest więc szczegółowa konsultacja oczekiwań pacjenta oraz jego akceptacja względem planu działania. Estetyka w ujęciu stomatologicznym opiera się na regułach geometrii tworzącej zespół kompozycji: twarzowej, wargowo-zębowej i zębowo-dziąsłowej. Same zęby stanowią niezwykle ważny element upiększający, jednak tylko wtedy, gdy harmonizują z pozostałymi strukturami twarzy. Harmonia estetyczna twarzy jest uwarunkowana przez postrzeganie subiektywne za pomocą zmysłów. Ma niezwykle duży wpływ na psychikę pacjenta. Wyjściową zasadą jest szczegółowa analiza rozpoczynająca się od wywiadu ogólnego i poznania potrzeb pacjenta. W dalszej kolejności należy określić potrzeby poprawy estetyki w obszarze zewnątrzustnym i wewnątrzustnym.

 Jak przeprowadzić analizę twarzy?

 Rozpoczynamy od oceny tzw. makrostetyki. Warto zwrócić uwagę na ogólny kształt twarzy oraz sprawdzić długość poszczególnych jej odcinków: czołowego, nosowego i szczękowego. Trzeba zwrócić też uwagę na linie pomocnicze takie jak: linia pośrodkowa twarzy i międzyzębowa, linia kącików ust i linia uśmiechu. Niezwykle ważna jest też wzajemna relacja między zębami szczęki i żuchwy, architektura warg i wyrostków zębodołowych. Uzębienie stanowi ważny element kośćca twarzowej części czaszki i pozostaje z nim w odpowiedniej harmonii. Łuki zębowe decydują w istotny sposób o zewnętrznym wyglądzie twarzy, z tego względu leczenie stomatologiczne istotnie na niego wpływa. 

Złote proporcje uzębienia .

W starożytności określono zasadę “złotej proporcji”, która oznacza, że w wymiarach ludzkiego ciała istnieje pewien określony stosunek powtarzających się wielkości. Uzębienie człowieka również poddaje się tej teorii. Szerokość centralnych siekaczy szczęki pozostaje w złotej proporcji do szerokości siekaczy bocznych, ale też proporcje kłów do siekaczy bocznych, czy nawet całego uśmiechu do twarzy. Aby uprościć określanie tych proporcji wprowadzono więc pojęcie “złotego procentu” i tak obliczono, że w segmencie łuku zębowego od kła do kła każdy ząb zajmuje pewien procent. Przyjęto, że średnio długość koron siekaczy przyśrodkowych wynosi 10,5 mm, siekaczy bocznych 9,0 mm, a kłów 10,0 mm. Wartości te mogą być przydatne w różnych pracach protetycznych, czy też odbudowie kompozytowej zębów startych. Oczywiście pamiętajmy, że są to wymiary przybliżone, bo nikt z nas nie jest przecież idealny ;) 

Estetyka biało-czerwona .

 Bardzo często pomijanym aspektem jest również estetyka girlandy dziąsłowej, nierzadko widocznej też w uśmiechu, a więc bardzo ważnej. Przyjmuje się, że w uśmiechu może być widoczne do 2,0 mm dziąsła. Kiedy wartość ta przekracza 4,0 mm często określamy to już mianem “uśmiechu dziąsłowego”. Te szczególne relacje między łukiem zębowym a dziąsłami określa się właśnie mianem “estetyki biało-czerwonej”. Jeśli chodzi o zęby to uznaje się, że optymalną wartością jest 2,0 - 4,0 mm ich widoczności spod wargi górnej. Aby sprawdzić ten parametr należy poprosić pacjenta o wymawianie głoski “i”. Widoczność zębów jest zmienna. Należy pamiętać o ocenie w pozycji statycznej, kiedy łuki zębowe są nieco od siebie oddalone, a same zęby nie są w okluzji, oraz w pozycji dynamicznej - podczas rozmowy i uśmiechu.

 Czy też spotkaliście się ze stwierdzeniem, że “grunt to frunt”? 

Akurat w tej kwestii wiem, że każdy dentysta zgodzi się ze mną, że to zdanie jest zupełną bzdurą. Dla pacjenta jednak to wcale nie jest takie oczywiste. Należy przyjąć, że pacjent wielu rzeczy może nie być świadom. I tak rodzi się konieczność wyjaśnienia, że braki uzębienia w odcinku bocznym prowadzą do obniżenia zwarcia, a więc zaburzenia wzajemnych relacji szczęki i żuchwy. Dodatkowo policzki zapadają się, a twarz nabiera starczego wyglądu. Duże znaczenie ma też uświadomienie pacjentowi potrzeb w zakresie leczenia ortodontycznego. Zarówno ze względów estetycznych, jak też aspektów stabilności leczenia zachowawczego, czy protetycznego. Pamiętajmy, że to w rękach stomatologa spoczywa odpowiedzialność za odpowiednie poinformowanie pacjenta.

 …. 

W końcu nadszedł sezon wakacyjny. Ostatnio, gdy piłam swoją drugą kawę, ktoś uświadomił mi, że sesja się już skończyła i nie potrzebuję już tyle kofeiny w krwioobiegu…albo właściwie w kofeinoobiegu ;) Niestety jakoś tak nie mogę się przestawić. Jeśli tak jak ja lubicie w wolnej chwili poczytać coś wartościowego do kawki (lub czegoś innego :) ) i zainteresował Was temat estetyki w stomatologii to zapraszam do zerknięcia na poniższe pozycje książkowe:

 “Stomatologia estetyczna w praktyce klinicznej” Geissberger M. 

“Estetyka biała i czerwona” Pryliński M.

 “Współczesna protetyka stomatologiczna” Majewski S.